Zo’n 9 jaar geleden kreeg de moeder van onze collega Simon te horen dat ze kanker had. Opeens moest ze thuisblijven en kreeg ze te horen dat ze niet meer kon werken. We spraken met hem over de impact hiervan en hoe organisaties hiermee kunnen omgaan. Want bovenal is communicatie en een persoonlijke aanpak van belang.
Hoe kwam het nieuws bij jouw moeder binnen?
“Hard natuurlijk. Eerst was er de periode van het wachten op de resultaten, waarbij je toch nog wat hoop hebt dat het geen kanker is. Dan toch de diagnose van kanker krijgen, kwam hard binnen bij haar. Het is een samenkomst van slecht nieuws natuurlijk. Ze had niet alleen kanker, ze moest ook thuisblijven en zou chemo moeten ondergaan.”
Niet meer mogen werken was moeilijk voor haar?
“Absoluut. Mijn moeder was schooldirecteur, haar leven draaide rond het opleiden van jonge mensen en het schoolleven draaiende houden. Ze genoot van het menselijk contact dat bij haar baan hoorde. Plotseling verplicht thuisblijven, zonder het werk dat haar zo gelukkig maakte, was een emotionele dreun.”
Hoe gingen die eerste maanden voorbij?
“Als een waas, vermoed ik. Ze werd ondergedompeld in een onbekende wereld. Chemotherapie, ziekenhuisbezoeken, en een overvloed aan medicijnen werden de nieuwe realiteit. Na verloop van tijd slaagde mijn moeder erin om een soort routine te vinden. Ze stond op tijd op, kleedde zich aan zoals ze zou doen als ze naar het werk ging, en zocht naar nieuwe uitdagingen.”
Slaagde ze erin ermee om te gaan om niet meer te gaan werken?
“Het was in het begin niet duidelijk dat ze nooit meer zou werken. Je gaat er natuurlijk altijd vanuit dat het wel goed komt. Dus zij en wij allemaal gingen ervan uit dat ze wel zou terugkeren naar de school. Daarnaast begon ze handtassen te maken als hobby om iets te doen te hebben. Dat heeft haar geholpen, want niet meer kunnen werken viel haar zwaar. Plots sta je naast het werk en lijkt het alsof je er geen deel meer van uit maakt. Misschien komen er ondertussen nieuwe collega’s bij die jou niet kennen. Dat kan een gevoel creëren dat je er niet meer bij hoort.”
Wat zouden organisaties daartegen kunnen doen?
“Ieder verhaal is anders en ook de aanpak is heel individueel. Sommigen willen helemaal niets horen van het werk en zich volledig focussen op hun herstel. En dat is helemaal oké. Anderen willen dan weer alles weten wat er zich in de organisatie afspeelt. Dus als bedrijf moet je gewoon het gesprek aangaan, denk ik. Vragen hoe de persoon met kanker het ziet, hoe kan het bedrijf helpen? Eigenlijk komt het erop aan dat je laat zien dat je er ook bent in slechte tijden. Dat doet al heel veel. Je hoeft niet voortdurend te vragen hoe het gaat. Toon gewoon dat je er bent indien nodig.”
Na kanker terug aan het werk gaan, kan uitdagend zijn. Kunnen organisaties iets doen om dit goed te laten verlopen?
“Absoluut! Vooral beseffen dat de terugkomst niet vanzelfsprekend is. De persoon die net kanker heeft overwonnen, heeft iets zwaar meegemaakt. Dat weegt op iemand. De ziekte en behandeling kunnen sporen hebben achtergelaten, zoals vermoeidheid en concentratieproblemen. Ook de gevoeligheid voor stress kan gestegen zijn. Maar dat mag ons niet tegenhouden. Opnieuw, ga het gesprek aan met de collega. Hoe zien zij het? Wat zijn hun verwachtingen? Hoe kan het bedrijf hun terugkomst faciliteren? Eventueel kunnen de werkuren aangepast worden en een inloopperiode voorzien worden. Praten en communiceren, dat is wat bedrijven moeten doen en een traject op maat uitstippelen. En begrip tonen als het niet perfect loopt vanaf de eerste dag.”
Zijn er organisaties waar mensen terecht kunnen als ze vragen hebben?
“Ik denk direct aan Kom Op Tegen Kanker en Stichting Kanker die heel wat informatie bieden. Op de website van Alles Over Kanker vind je heel wat input over werkhervatting na kanker. Zowel de bedrijven als de werknemers hebben heel wat rechten en plichten. Het zou goed zijn als ook bedrijven en organisaties hiervan op de hoogte zijn, zodat ze hun mensen hier ook bij kunnen helpen.”
